Door omstandigheden ben ik niet in de gelegenheid geweest om de smeden voor de reis een keer te ontmoeten. Gewapend met een profielfoto van hoefsmid Jelle de Vreden, ga ik in de buurt van de incheckbalie op zoek naar hem. Het duurt niet lang voordat ik Jelle samen met zijn collega Hilbert Lemstra aantref. Tijdens een ontbijtje maken we voor het eerst kennis met elkaar. Met mij in het midden gezeten gaan we daar tijdens de vlucht mee verder. De reis verloopt voorspoedig en we zijn op tijd om de huurauto op te halen. Op de parkeerplaats ontmoeten we Susy Utzinger, de drijvende kracht achter een Zwitserse stichting van dezelfde naam, en twee van haar dierenartsen. Gezamenlijk rijden we naar het pension dat een kwartier rijden verwijderd is van ons project in Frumuşani. Het pension is vol en terwijl de rest een aardige kamer krijgt aangewezen, moeten Jelle en ik het doen met twee piepkleine zolderkamertjes. Gelukkig hoeven we er alleen te douchen en de slapen. Hoefsmeden Sandu en Ionel zijn ook aangekomen vanuit Oost-Roemenië. We verzamelen net buiten het centrum bij restaurant Jienilor en ontmoeten daar de overige vrijwilligers. Iedereen heeft veel zin in het project en is klaar voor de dag van morgen.
Er wordt voor de woensdag veel regen voorspeld en Red Panda heeft het werkschema omgedraaid. De volgende dag ontbijten we gezamenlijk en rijden om acht uur naar de opvangshelter in Tei Toboc. Hier staan gemiddeld 35 paarden. Hoofdsponsor Lilianne heb ik vorig jaar al een keer ontmoet en zij heeft met haar eigen geld de laatste twee jaar enorme verbeteringen aangebracht in deze paardenopvang. Bij aankomst is zij er nog niet maar de nieuwe manager leidt ons direct rond en hij laat ons de situatie van de paarden zien. Hoefsmid Gheorghita arriveert met Raluca en de nodige materialen. Er is voldoende werk voor de hele dag en we gaan snel aan de slag. Terwijl de smeden paarden bekappen en de dierenartsen gebitten vijlen, maak ik opnieuw kennis met de alpaca. Lilianne heeft hem in Nederland gekocht als Maya maar bij aankomst bleek het een mannetje te zijn. Ze heeft hem toch maar gehouden en de naam gewijzigd in Mayo. Hilbert, Ionel, Jelle en Sandu kappen en smeden vlijtig verder en ik haal met Raluca boodschappen bij de lokale supermarkt voor de lunch. Wanneer we terug zijn, lopen we naar de overkant om de nieuwe paarden te bekijken. Er staan een aantal broodmagere paarden en het is maar zeer de vraag of zij het nog gaan redden. Het team van Lilianne doet zijn uiterste best maar deze paarden zijn zo verwaarloosd binnen gebracht dat het voor de dieren vijf voor twaalf is. De lokale dierenarts komt gelukkig regelmatig om de situatie te beoordelen.
Echter, wanneer de dieren teveel lijden en er geen verbetering optreedt, zal hij kiezen voor euthanasie.
Om 18.00 uur zijn de smeden klaar maar de dierenartsen hebben nog een aantal gebitten te vijlen en wonden te verzorgen. Zo vlak voor vertrek sta ik alles even rustig te observeren als er plotseling iets achter mij ongemerkt komt aansluipen. Een kus in mijn nek gevolgd door een flinke duw doen mij in verwarring op de grond duikelen. Opkijkend zie ik de ondeugende snoet van Mayo! ’s Avonds eten we gezellig met het hele team in het pension.
Na een Roemeens ontbijt met slappe koffie rijden we de volgende dag naar Frumuşani. Hier zal vandaag ons nieuwe project van start gaan. Bij de ingang van de gemeente staat Roemeense hoefsmid Gheorghita Drặgoi op ons te wachten. Het voetbalterrein dient deze keer als werkplek en bij aankomst staat het veld vol met wachtende ‘klanten’. De gemeente heeft een grote tafel en een parasol geplaatst. De locoburgemeester is aanwezig om alles in goede banen te leiden en de vrouw van de burgemeester staat klaar met een koffiezetapparaat! Dit hebben we de afgelopen zeven jaar nog nooit meegemaakt. Wat een hartelijke ontvangst! De koffie is een stuk lekkerder dan in het pension en dat vormt een goed begin van de intensieve werkdag die komen gaat. Er staan zowel doorvoede als schrale en zelfs uitgesproken magere paarden op ons te wachten. Hoefsmeden Jelle, Hilbert, Gheorghita, Sandu en Ionel beginnen met het bekappen van hun eerste paard. Dierenartsen Nina en Christoph richten de tafel in met instrumenten en medicijnen. Later zal ook Roemeense dierenarts Julia nog komen helpen. Alexandra van Red Panda beheert de wachtlijst en helpt met vertalen. Roemeense Lilu fungeert als assistente van de dierenartsen en tevens als tolk. Het project is begonnen en Susy en ik leggen alles vast op de gevoelige plaat. De zigeuners wachten allemaal netjes op hun beurt of worden op de lijst van morgen of zaterdag geplaatst. Het gebruikelijke geschreeuw en voordringen blijft achterwege. Misschien helpt het dat de vrouw van de burgemeester en de ‘vice-mayor’ aanwezig zijn. Wat de reden ook is, de sfeer is gemoedelijk. De beide dierenartsen zijn eerst nog een beetje verlegen maar als Jelle en Hilbert grappen maken tussendoor, is het ijs snel gebroken. Wanneer ik lunch wil gaan halen, kondigt de vrouw van de burgemeester verse pizza en broodjes aan. We vallen van de ene verbazing in de andere. Na een mooie werkdag gaat iedereen met een tevreden gevoel terug naar het pension.
De volgende dag is Delia, bij aankomst op de werkplek, al bezig de paardeneigenaren op de lijst te plaatsen. Er staan heel veel zigeuners en paarden te wachten op het voetbalveld en het lijkt erop dat we ze niet allemaal kunnen behandelen vandaag. Het koffiezetapparaat zorgt voor enige ontspanning en wanneer de eerste paarden klaar staan, begint iedereen aan zijn of haar taak. Susy en ik maken weer heel veel foto’s en filmpjes. Hilbert heeft last van zijn rug maar wanneer eenmaal de zon op zijn achterzijde schijnt, is het leed snel geleden. Er meldt zich een vriendelijke smid uit de regio. Wij nodigen hem uit rond te kijken en vragen te stellen. Het is een oudere man en meestal zijn die smeden snel gevlogen omdat ze niet meer willen leren of omdat ze het gewoon beter weten. Ook deze man is na een uurtje verdwenen. Helaas… Het wordt vooral voor de vijf smeden een zware dag. De hoeven van de paarden zijn hard en vaak flink uit model. Er zijn vandaag iets teveel paarden geboekt maar de jongens maken zonder al teveel gemopper hun werk af. Chapeau! De dierenartsen zijn vanmiddag sneller klaar met wonden en gebitten behandelen. Er is ’s morgens gevraagd of ze een onhandelbare hengst kunnen castreren en nu is daar tijd voor. De eigenaar verzorgt zijn paard goed maar hij heeft geen geld voor de dierenarts. Het paard wordt onder volledige narcose gebracht zodat er veilig en schoon gewerkt kan worden. Wanneer ik terugkom van de groothandel voor diergeneesmiddelen, is de operatie geslaagd. De eigenaar zal morgen terugkomen voor controle. Iedereen is moe en wil graag gemakkelijk eten in het pension. Na een frisse douche smaakt de eenvoudige maaltijd heerlijk.
Onder een strak blauwe hemel arriveren we voor de laatste keer deze reis op het werkveld. Gheorghita heeft alles al klaargezet en Raluca loopt langs de căruțe cu cai (paardenkarren) om namen te noteren. Ook vandaag zullen we mensen teleur moeten stellen maar Gheorghita wil dit project graag overnemen volgend jaar. Hij is bereid om de komende week de paarden te beslaan waar we vandaag niet aan toe komen. Opeens zie ik de oude smid weer lopen en Sandu vraagt mij om even met hem te komen praten. Hij heeft zijn neef Robert Constantin meegenomen die graag in maart 2017 wil deelnemen aan ons opleidingstraject. Neef Robert is 32 jaar en wil heel graag hoefsmid worden; now we are talking! De eigenaar met het gecastreerde paard meldt zich keurig op tijd bij de dierenarts. Christoph controleert de zwelling van de balzak en neemt zijn temperatuur op. Alles is prima in orde en de eigenaar verlaat trots het veld. Wederom wordt er voor de lunch een grote plaat met pizza bezorgd. Het is deze keer echt geweldig geregeld. Wanneer we weer goed en wel aan het werk zijn, is er opeens grote hilariteit. De eigenaar die het paard van Hilbert vasthoudt, kan zijn plas niet meer ophouden. Terwijl Hilbert naar het aambeeld loopt, haalt de eigenaar zijn edele delen uit zijn broek en plast naast het paard. We liggen allemaal in een deuk. Even later is er minder reden tot lachen. Jelle krijgt een klap in zijn maag van een onvriendelijke merrie. Met een aantal Ibuprofen tabletten achter zijn kiezen gaat hij even later toch weer door. We werken de lijst af en de paarden die overblijven worden overgezet naar de agenda van Gheorghita. De Zwitsers rijden terug naar het pension; zij hebben op zondag een middagvlucht. Wij zullen de volgende ochtend vroeg vertrekken en overnachten daarom in de buurt van het vliegveld. ’s Avonds ontmoeten we elkaar voor de laatste keer in een Libanees restaurant. Iedereen kijkt terug op een hele mooie en gezellige projectweek waarin we heel veel paarden(eigenaren) hebben geholpen. De samenwerking met de Zwitserse stichting was in één woord fantastisch. We spreken af om volgend jaar in Oost-Roemenië wederom de handen ineen te slaan voor een project in de buitenwijken van Galaţi, waar de eigenaren met hun paarden in erbarmelijke omstandigheden leven.
Naar Frumuşani keren we volgend jaar maart nog een keer terug waarbij we Gheorghita definitief zullen introduceren als onze/hun lokale hoefsmid. Daarbij zullen we alle paardeneigenaren ervan proberen te overtuigen dat onze werkzaamheden niet worden gesubsidieerd door de EU (was dat maar zo) zoals iedereen daar lokaal wel lijkt te denken. We zullen moeten praten als Brugman om ze te vertellen dat dit alleen maar gedaan kan worden door de gulle giften van onze donateurs en de andere activiteiten die we ondernemen. Ook zullen we ze gaan vertellen dat in het vervolg een kleine eigen bijdrage zal moeten worden betaald aan Gheorghita terwijl wij de materialen zullen verstrekken en het resterende deel van zijn honorarium. Op deze manier geven we een mooie invulling aan de doelstelling van onze stichting: het wegnemen/verminderen van leed bij de werkpaarden en het bevorderen van de lokale micro-economie.
Miryam
