Categorie: Blogs

Door omstandigheden ben ik niet in de gelegenheid geweest om de smeden voor de reis een keer te ontmoeten. Gewapend met een profielfoto van hoefsmid Jelle de Vreden, ga ik in de buurt van de incheckbalie op zoek naar hem. Het duurt niet lang voordat ik Jelle samen met zijn collega Hilbert Lemstra aantref. Tijdens een ontbijtje maken we voor het eerst kennis met elkaar. Met mij in het midden gezeten gaan we daar tijdens de vlucht mee verder. De reis verloopt voorspoedig en we zijn op tijd om de huurauto op te halen. Op de parkeerplaats ontmoeten we Susy Utzinger, de drijvende kracht achter een Zwitserse stichting van dezelfde naam, en twee van haar dierenartsen. Gezamenlijk rijden we naar het pension dat een kwartier rijden verwijderd is van ons project in Frumuşani. Het pension is vol en terwijl de rest een aardige kamer krijgt aangewezen, moeten Jelle en ik het doen met twee piepkleine zolderkamertjes. Gelukkig hoeven we er alleen te douchen en de slapen. Hoefsmeden Sandu en Ionel zijn ook aangekomen vanuit Oost-Roemenië. We verzamelen net buiten het centrum bij restaurant Jienilor en ontmoeten daar de overige vrijwilligers. Iedereen heeft veel zin in het project en is klaar voor de dag van morgen.

Er wordt voor de woensdag veel regen voorspeld en Red Panda heeft het werkschema omgedraaid. De volgende dag ontbijten we gezamenlijk en rijden om acht uur naar de opvangshelter in Tei Toboc. Hier staan gemiddeld 35 paarden. Hoofdsponsor Lilianne heb ik vorig jaar al een keer ontmoet en zij heeft met haar eigen geld de laatste twee jaar enorme verbeteringen aangebracht in deze paardenopvang. Bij aankomst is zij er nog niet maar de nieuwe manager leidt ons direct rond en hij laat ons de situatie van de paarden zien. Hoefsmid Gheorghita arriveert met Raluca en de nodige materialen. Er is voldoende werk voor de hele dag en we gaan snel aan de slag. Terwijl de smeden paarden bekappen en de dierenartsen gebitten vijlen, maak ik opnieuw kennis met de alpaca. Lilianne heeft hem in Nederland gekocht als Maya maar bij aankomst bleek het een mannetje te zijn. Ze heeft hem toch maar gehouden en de naam gewijzigd in Mayo. Hilbert, Ionel, Jelle en Sandu  kappen en smeden vlijtig verder en ik haal met Raluca boodschappen bij de lokale supermarkt voor de lunch. Wanneer we terug zijn, lopen we naar de overkant om de nieuwe paarden te bekijken. Er staan een aantal broodmagere paarden en het is maar zeer de vraag of zij het nog gaan redden. Het team van Lilianne doet zijn uiterste best maar deze paarden zijn zo verwaarloosd binnen gebracht dat het voor de dieren vijf voor twaalf is. De lokale dierenarts komt gelukkig regelmatig om de situatie te beoordelen.

Echter, wanneer de dieren teveel lijden en er geen verbetering optreedt, zal hij kiezen voor euthanasie.

Om 18.00 uur zijn de smeden klaar maar de dierenartsen hebben nog een aantal gebitten te vijlen en wonden te verzorgen. Zo vlak voor vertrek sta ik alles even rustig te observeren als er plotseling iets achter mij ongemerkt komt aansluipen. Een kus in mijn nek gevolgd door een flinke duw doen mij in verwarring op de grond duikelen. Opkijkend zie ik de ondeugende snoet van Mayo! ’s Avonds eten we gezellig met het hele team in het pension.

Na een Roemeens ontbijt met slappe koffie rijden we de volgende dag naar Frumuşani. Hier zal vandaag ons nieuwe project van start gaan. Bij de ingang van de gemeente staat Roemeense hoefsmid Gheorghita Drặgoi op ons te wachten. Het voetbalterrein dient deze keer als werkplek en bij aankomst staat het veld vol met wachtende ‘klanten’. De gemeente heeft een grote tafel en een parasol geplaatst. De locoburgemeester is aanwezig om alles in goede banen te leiden en de vrouw van de burgemeester staat klaar met een koffiezetapparaat! Dit hebben we de afgelopen zeven jaar nog nooit meegemaakt. Wat een hartelijke ontvangst! De koffie is een stuk lekkerder dan in het pension en dat vormt een goed begin van de intensieve werkdag die komen gaat. Er staan zowel doorvoede als schrale en zelfs uitgesproken magere paarden op ons te wachten. Hoefsmeden Jelle, Hilbert, Gheorghita, Sandu en Ionel beginnen met het bekappen van hun eerste paard. Dierenartsen Nina en Christoph richten de tafel in met instrumenten en medicijnen. Later zal ook Roemeense dierenarts Julia nog komen helpen. Alexandra van Red Panda beheert de wachtlijst en helpt met vertalen. Roemeense Lilu fungeert als assistente van de dierenartsen en tevens als tolk. Het project is begonnen en Susy en ik leggen alles vast op de gevoelige plaat. De zigeuners wachten allemaal netjes op hun beurt of worden op de lijst van morgen of zaterdag geplaatst. Het gebruikelijke geschreeuw en voordringen blijft achterwege. Misschien helpt het dat de vrouw van de burgemeester en de ‘vice-mayor’ aanwezig zijn. Wat de reden ook is, de sfeer is gemoedelijk. De beide dierenartsen zijn eerst nog een beetje verlegen maar als Jelle en Hilbert grappen maken tussendoor, is het ijs snel gebroken. Wanneer ik lunch wil gaan halen, kondigt de vrouw van de burgemeester verse pizza en broodjes aan. We vallen van de ene verbazing in de andere. Na een mooie werkdag gaat iedereen met een tevreden gevoel terug naar het pension.

De volgende dag is Delia, bij aankomst op de werkplek, al bezig de paardeneigenaren op de lijst te plaatsen. Er staan heel veel zigeuners en paarden te wachten op het voetbalveld en het lijkt erop dat we ze niet allemaal kunnen behandelen vandaag. Het koffiezetapparaat zorgt voor enige ontspanning en wanneer de eerste paarden klaar staan, begint iedereen aan zijn of haar taak. Susy en ik maken weer heel veel foto’s en filmpjes. Hilbert heeft last van zijn rug maar wanneer eenmaal de zon op zijn achterzijde schijnt, is het leed snel geleden. Er meldt zich een vriendelijke smid uit de regio. Wij nodigen hem uit rond te kijken en vragen te stellen. Het is een oudere man en meestal zijn die smeden snel gevlogen omdat ze niet meer willen leren of omdat ze het gewoon beter weten. Ook deze man is na een uurtje verdwenen. Helaas… Het wordt vooral voor de vijf smeden een zware dag. De hoeven van de paarden zijn hard en vaak flink uit model. Er zijn vandaag iets teveel paarden geboekt maar de jongens maken zonder al teveel gemopper hun werk af. Chapeau! De dierenartsen zijn vanmiddag sneller klaar met wonden en gebitten behandelen. Er is ’s morgens gevraagd of ze een onhandelbare hengst kunnen castreren en nu is daar tijd voor. De eigenaar verzorgt zijn paard goed maar hij heeft geen geld voor de dierenarts. Het paard wordt onder volledige narcose gebracht zodat er veilig en schoon gewerkt kan worden. Wanneer ik terugkom van de groothandel voor diergeneesmiddelen, is de operatie geslaagd. De eigenaar zal morgen terugkomen voor controle. Iedereen is moe en wil graag gemakkelijk eten in het pension. Na een frisse douche smaakt de eenvoudige maaltijd heerlijk.

Onder een strak blauwe hemel arriveren we voor de laatste keer deze reis op het werkveld. Gheorghita heeft alles al klaargezet en Raluca loopt langs de căruțe cu cai (paardenkarren) om namen te noteren. Ook vandaag zullen we mensen teleur moeten stellen maar Gheorghita wil dit project graag overnemen volgend jaar. Hij is bereid om de komende week de paarden te beslaan waar we vandaag niet aan toe komen. Opeens zie ik de oude smid weer lopen en Sandu vraagt mij om even met hem te komen praten. Hij heeft zijn neef Robert Constantin meegenomen die graag in maart 2017 wil deelnemen aan ons opleidingstraject. Neef Robert is 32 jaar en wil heel graag hoefsmid worden; now we are talking! De eigenaar met het gecastreerde paard meldt zich keurig op tijd bij de dierenarts. Christoph controleert de zwelling van de balzak en neemt zijn temperatuur op. Alles is prima in orde en de eigenaar verlaat trots het veld. Wederom wordt er voor de lunch een grote plaat met pizza bezorgd. Het is deze keer echt geweldig geregeld. Wanneer we weer goed en wel aan het werk zijn, is er opeens grote hilariteit. De eigenaar die het paard van Hilbert vasthoudt, kan zijn plas niet meer ophouden. Terwijl Hilbert naar het aambeeld loopt, haalt de eigenaar zijn edele delen uit zijn broek en plast naast het paard. We liggen allemaal in een deuk. Even later is er minder reden tot lachen. Jelle krijgt een klap in zijn maag van een onvriendelijke merrie. Met een aantal Ibuprofen tabletten achter zijn kiezen gaat hij even later toch weer door. We werken de lijst af en de paarden die overblijven worden overgezet naar de agenda van Gheorghita. De Zwitsers rijden terug naar het pension; zij hebben op zondag een middagvlucht. Wij zullen de volgende ochtend vroeg vertrekken en overnachten daarom in de buurt van het vliegveld. ’s Avonds ontmoeten we elkaar voor de laatste keer in een Libanees restaurant. Iedereen kijkt terug op een hele mooie en gezellige projectweek waarin we heel veel paarden(eigenaren) hebben geholpen. De samenwerking met de Zwitserse stichting was in één woord fantastisch. We spreken af om volgend jaar in Oost-Roemenië wederom de handen ineen te slaan voor een project in de buitenwijken van Galaţi, waar de eigenaren met hun paarden in erbarmelijke omstandigheden leven.

Naar Frumuşani keren we volgend jaar maart nog een keer terug waarbij we Gheorghita definitief zullen introduceren als onze/hun lokale hoefsmid. Daarbij zullen we alle paardeneigenaren ervan proberen te overtuigen dat onze werkzaamheden niet worden gesubsidieerd door de EU (was dat maar zo) zoals iedereen daar lokaal wel lijkt te denken. We zullen moeten praten als Brugman om ze te vertellen dat dit alleen maar gedaan kan worden door de gulle giften van onze donateurs en de andere activiteiten die we ondernemen. Ook zullen we ze gaan vertellen dat in het vervolg een kleine eigen bijdrage zal moeten worden betaald aan Gheorghita terwijl wij de materialen zullen verstrekken en het resterende deel van zijn honorarium. Op deze manier geven we een mooie invulling aan de doelstelling van onze stichting: het wegnemen/verminderen van leed bij de werkpaarden en het bevorderen van de lokale micro-economie.

Miryam

Op 15 maart jl. rijd ik ‘s morgens naar Schiphol. Hoefsmeden Jacco van Doorn en Gerti Klasens komen vanuit Enschede met de trein. Vandaag vervolgen we project Murgeni in Oost-Roemenië. Op Schiphol vinden we elkaar bij de incheckbalie van Tarom en gaan we gezamenlijk goedgemutst het avontuur tegemoet. We werken in dit project samen met de stichtingen Noi şi Voi en Bună Ziua. Deze stichtingen ondersteunen jonge mensen met een verstandelijke beperking. Hannah Smit zal mij deze keer helpen met vertalen bij de burgemeester in Murgeni.

De vlucht verloopt voorspoedig en op vliegveld Otopeni staat hoefsmid Gheorghita Drăgoi op ons te wachten. We halen de huurauto en draaien 3 kwartier later de snelweg op naar het oosten. We hebben een kleine 300 km voor de boeg; in West-Europa goed te doen in 3 uur maar hier moeten we er toch 5 uur voor uittrekken. We toeren door heuvelachtig landschap met hier en daar een bergachtig karakter. In de vlakten zien we de voor Oost-Europa kenmerkende groene en gele uitgestrekte weilanden en zwarte aarde. We kijken uit op enorme akkers met druivenranken. Dankzij het goede klimaat en de gunstige ligging van de wijngaarden, produceert Roemenië uitstekende kwaliteitswijnen. Onderweg eten we in een plaatselijke taverne; de eenvoudige maaltijd smaakt ons goed want we hebben allemaal trek. Om 22.00 uur rijden we het erf in Găgeşti op. Samen met Hannah en vriend Jos drinken we een glaasje wijn.

De volgende ochtend arriveren hoefsmeden Sandu en Ionel Coman op de boerderij. We vertrekken samen naar Murgeni. Terwijl het gezelschap een kopje koffie bestelt bij de plaatselijke uitbater, gaan Hannah en ik naar het gemeentehuis. We hebben een goede plaats nodig om deze week te kunnen werken maar na ons vertrek moeten Sandu en Ionel het project daar kunnen continueren. De burgemeester blijkt in het ziekenhuis te liggen en de locoburgemeester is er vanmiddag pas weer. We mogen vandaag bij de lokale inseminator voor de deur werken. Hij brengt sperma via de schede in de baarmoeder als een tochtige koe op het hoogtepunt van haar vruchtbaarheid is. De man in kwestie loopt moeilijk en wordt door anderen met de auto gereden naar zijn klanten. Ik zie hem nog niet achter een koe zijn werk doen maar later zal blijken dat ik dit helemaal mis heb. We hebben hier eerder gewerkt en we worden door de heer des huizes hartelijk ontvangen. De eerste klanten staan er binnen tien minuten en de vijf smeden gaan aan de slag in de voorjaarszon. De paarden die we vandaag behandelen zijn van Roemeense boeren. De dieren zien er, op twee na, goed uit. Rad lopen doet er geen een maar het is en blijft een groot positief verschil met de schrale zigeunerpaarden. Op de terugweg rijden we nogmaals naar het gemeentehuis. Jacco en Gerti laten mij voor de gein uit de auto als echte bodyguards met zonnebrillen op. Helaas voor ons keren we onverrichter zaken huiswaarts want de locoburgemeester is alweer vertrokken. Thuis maken we met z’n allen spaghetti en laten we het ons goed smaken. ’s Nachts daalt de temperatuur nog behoorlijk en ik heb het koud in mijn caravan. Van Gerti krijg ik een kruik te leen en die zal de komende dagen wonderen verrichten. De overige vrijwilligers slapen op de zolder van het huis maar ook daar is het gedurende de nachtelijke uren frisjes.
 

De volgende dag staan onze smeden te popelen om te beginnen. We rijden opnieuw naar de primărie (gemeentehuis) en deze keer treffen we de locoburgemeester aan. Hij poeiert ons echter af en Hannah vraagt hem wanneer hij wel aanwezig is. Hij geeft aan dat dit vanmiddag zal zijn. We besluiten om het bezoek later die dag te combineren met boodschappen doen in het stadje. Binnen een uur staat het erf bij de inseminator weer vol. Jacco en Gerti nemen Ionel afwisselend op sleeptouw. Hij bekapt en beslaat al heel behoorlijk maar hij kan nog veel leren. Eén paard ziet er schraal uit maar magere exemplaren zoals we die regelmatig tegenkomen bij de zigeuners, blijven gelukkig ook vandaag achterwege. Er is hier enorm veel land en de boeren kunnen de paarden overal laten eten waarbij ze hun dier vastzetten aan een pin. Terwijl Jacco de hoeven van een paard bekapt en Gerti uitleg geeft aan Ionel, staat Gheorghita te hannesen met de achterhand van een dwarse merrie. Jacco en Gerti helpen hem en gezamenlijk wordt de klus geklaard. De eigenaar is enorm blij en dankbaar! We vragen ons wel af wie de merrie normaliter bekapt en beslaat en hopen dat er niet teveel geweld aan te pas komt. Veel eigenaren zijn onwetend en we proberen daar aandacht aan te besteden. Opeens is er tumult want er moet een kalfje geboren worden op het erf van onze gastheer. Behendig helpt de inseminator het kalf op de wereld. Hij is met zijn stramme lijf veel leniger dan ik dacht. Op de terugweg rijden we met Sandu naar de door hem gekozen werklocatie. Het blijkt een oude veemarkt te zijn; een perfecte plek om te werken. We stoppen opnieuw bij het gemeentehuis maar de locoburgemeester is weer gevlogen. Zucht. ’s Avonds koken we wederom samen waarbij Jos ons goed helpt. Hij heeft in Nederland een hotel en zijn horeca-ervaring komt goed van pas. Een aantal bewoners loopt regelmatig bij ons binnen. Ze lijken te genieten van onze aanwezigheid; het geeft de nodige afleiding en gezelligheid. We spelen met veel plezier een aantal potjes Halli Galli waarna iedereen tevreden onder de wol kruipt.
 

De volgende morgen staan we voor de vijfde keer al vroeg bij de primărie op de mat. Eindelijk mogen we doorlopen en worden we in het kantoor van de gemeentesecretaris binnengelaten. Hannah legt uit dat we vandaag op de oude veemarkt willen werken en dat dit een mooi plaats is voor Sandu en Ionel als vaste werkplek. Na veel vijven en zessen gaat hij akkoord met de locatie en belooft hij een contract voor onze stichting op te maken. Eureka! We rijden naar de plek toe en binnen enkele minuten is het hele veld gevuld met zigeuners, paarden en karren. Het staat nu al vast dat we mensen moeten gaan teleurstellen. Onze smeden beginnen vol goede moed aan de nieuwe werkdag. Direct worden we geconfronteerd met magere paarden en ander dierenleed. Rondom Boekarest kunnen we de ‘lopende skeletten’ kopen van de zigeuners en ze naar een opvang brengen. Hier beslist de dierenarts of het paard uit zijn lijden verlost moet worden of met goede verzorging nog een kans maakt. In Oost-Roemenië is geen paardenopvang en de magere scharminkels zouden de reis naar Boekarest misschien niet overleven. De arme dieren worden na de behandeling weer aangespannen voor de kar. Gelukkig zijn ze door een goede hoefsmid beslagen. Het is een harde realiteit waar weinig plaats is voor sentimenten.
 

Jacco bekapt het volgende paard, Gheorghita gaat onvermoeid door met ijzers in het vuur leggen en Gerti krijgt ruzie met een onredelijke zigeuner. Ik sta met een kloppend hart in mijn keel. Gelukkig loopt het met een sisser af en wijden we ons snel verder aan onze taak. Wanneer Gerti later zijn trui uittrekt en de mensen zijn armen zien, wordt hij gekscherend Jean Claude van Damme genoemd. Aan het einde van de middag is er enorm veel werk verzet. Sandu stuurt iedereen weg die niet meer geholpen kan worden. Ze kunnen volgende week bij hem en Ionel terugkomen. Gheorghita pakt efficiënt beide auto’s in. Wij ruimen samen de laatste rommel op.
 

Na een gezellige laatste avond breekt de dag opnieuw aan. We nemen afscheid van Hannah, Jos en de jongeren op de boerderij en reizen terug naar Boekarest. We komen op tijd in het hotel aan en nemen even later een taxi naar restaurant Gil. Hier zullen we gezellig tafelen met de Roemeense vrijwilligers Raluca Simion en Delia Pirvu en ook Gheorghita dineert mee. Onze Nederlandse guys eten Roemeense specialiteiten zoals mici en mamaliga. De volgende dag vliegen we terug naar Amsterdam. We kijken terug op een zinvolle, mooie maar ook gezellige reis.

Project Murgeni gaat zelfstandig verder met Roemeense hoefsmeden. We houden uiteraard de vinger aan de pols en zullen ook volgend jaar Oost-Roemenië bezoeken. Hierdoor geven we invulling aan een van onze doelstellingen: met behulp van lokale mensen het paardenwelzijn verbeteren en tegelijk de kleine lokale economie stimuleren.

Miryam

Terwijl Sinterklaas naar Spanje is gereisd, bereidt de Kerstman zich voor op de drukke dagen die nog komen gaan. Wij kijken in deze periode terug op een goed jaar voor onze stichting maar we zien een triest jaar voor de mensen en dieren in Roemenië. Ondanks de moeite en grote geldstromen die buitenlandse èn Roemeense stichtingen pompen in dit arme EU-land, blijft het leed onverminderd groot. Er zijn gelukkig heel veel stichtingen die opkomen voor mensen en ook honden mogen rekenen op veel steun. Paardendoelen zijn in Roemenië op één hand te tellen en daarom mogen wij niet opgeven en moeten wij blijven strijden voor een beter welzijn van de werkpaarden. De projecten beginnen hun vruchten af te werpen en we zullen nieuwe projecten moeten starten ‘om de olievlek uit te laten lopen’. Ik blijf geloven in deze enorme uitdaging met als beloning een kreupel paard dat na onze behandeling met minder pijn het werkveld verlaat. Roemenië is een moeilijk land om in te werken. Naast corruptie duurt alles eeuwig lang en de raderen bewegen trager dan traag. Toch zie ik betere jaren gloren aan de horizon maar het wordt nog een lange weg die geplaveid is met veel hobbels. Blijft u ons steunen zodat wij ons werk kunnen blijven doen? Onze stichting zit vol met nieuwe ideeën. Wij gaan er alles aan doen om een aantal van deze concepten uit te voeren in 2016. Jullie zijn nog niet van me af.

Hele fijne jaarwisseling gewenst!

Miryam Leenaars, voorzitter

Op vrijdag 25 september vertrek ik ‘s morgens richting Dortmund. Mijn vlucht is op tijd en alles verloopt volgens schema. Raluca Simion van de stichting Red Panda zal op vliegveld Otopeni aanwezig zijn. De auto ophalen gaat deze keer vlot en we zijn snel onderweg naar mijn hotel in het centrum. Het is heerlijk weer en even later zitten we in de tuin van een café waar we een hapje eten en een agenda maken voor de volgende dag. We zullen een druk programma hebben. Delia Pirvu, die altijd aanwezig is tijdens onze projecten, zal morgen ook meereizen naar de verschillende adressen. Na een genoeglijke avond neemt Raluca een taxi terug naar huis.

De volgende ochtend is de lucht blauw en helder. Het belooft een mooie dag te worden. Delia en Raluca komen naar het hotel en na een kopje koffie rijden we naar onze eerste afspraak bij de universitare de medicina veterinara. Hier spreken we met Dr. Iuliana Ionaşcu. Roemenië telt momenteel 850.000 tot 1 miljoen werkpaarden en nog heel weinig sportpaarden. Sportpaarden houden begint langzaam populairder te worden maar de hobby neemt nog geen grote vormen aan. Het paard wordt vaak gehouden als statussymbool en staat meer binnen dan buiten. Natuurlijk zijn er in Nederland ook nog genoeg stallen aan te wijzen waar de paarden nauwelijks een frisse neus kunnen halen. Elk jaar starten er ± 170 studenten aan de studie diergeneeskunde. Slechts 5 studenten kiezen uiteindelijk voor landbouwdieren. Volgens Dr. Ionaşcu zoekt iedereen tegenwoordig werk in de stad en vinden jongeren het geen eer meer om op het platteland te werken. Ook is het een nadeel dat iedereen 6 jaar hetzelfde studeert. Tijdens deze 6 jaar, zien sommige studenten slechts een of twee keer een koe of een paard. De nadruk ligt op kleine huisdieren. Niemand specialiseert zich. De 5 paardendierenartsen die wij kennen, hebben hun kennis allemaal in het buitenland opgedaan. Iuliana denkt dat het systeem waarbij na 3 jaar een bepaalde richting gekozen kan worden, pas over 10 jaar zal worden aangepast. Mijn vraag waarom het nog zolang moet duren, beantwoordt zij met schouderophalen. De raderen draaien traag in Roemenië en dat is hiermee maar weer eens bevestigd. Toch ben ik blij met haar medewerking en openheid. Om ons meer informatie te verschaffen, komt zij met het idee om een enquête te maken. Het nieuwe studiejaar start begin oktober en zij kan regelen dat iedere vierde, vijfde en zesdejaars student een formulier voor ons invult.

Iuliana moet weer aan het werk en loopt met ons mee naar de uitgang. Terwijl we door de gangen lopen, vertelt zij ons dat de paarden op de politieacademie in Boekarest er ook slecht aan toe zijn. Bij iedere ceremonie op straat, lopen er veel paarden behoorlijk kreupel. Ik kan me er niets bij voorstellen maar ik geloof haar direct. Staatsbedrijven zijn moeilijk toegankelijk voor ons en ik weet niet of ik met deze informatie iets kan uitrichten. Bij het afscheid zegt ze ook contact op te nemen met de decanen op de universiteiten in Cluj, Târgu Mureş en Iaşi om de enquête daar ook te laten plaatsvinden. We hebben een landelijk onderzoek! Raluca en Delia zullen alles in goede banen leiden.

Onze volgende afspraak staat gepland in Tei Tobok in het Noorden van Boekarest. Deze paardenopvang werd in 2009 en 2010 enkele malen door ons bezocht voor partnership. De samenwerking stopte toen ik erachter kwam dat twee paarden met een afgereden hoef, in leven gehouden werden voor de subsidie. De euthanasie werd bewust uitgesteld omdat de paardenopvang per gestald paard geld ontving. Vorig jaar is er een nieuwe beheerder aangesteld en het stalpersoneel is vervangen. Reden voor mij om opnieuw Tei Tobok te bezoeken.

Liana Petrovici werkt doordeweeks als advocaat in de city. Omdat ze de geschiedenis van de opvang kent en eigenlijk niemand vertrouwt, heeft ze 12 camera’s laten installeren. Zo kan ze op een megagroot scherm in haar kantoor zien of de medewerkers doen waar ze voor aangenomen zijn. In het weekend is ze te vinden tussen de paarden. De gemeente stelt de ruimte beschikbaar en betaalt de medewerkers. Liana zoekt op dit moment sponsoren en betaalt veel uit eigen zak. Wij willen de opgevangen paarden ook graag helpen maar het vertrouwen moet eerst bij mij weer terugkomen. Liana heeft de gebouwen laten opknappen van haar eigen geld en neemt ons trots mee het terrein op. We zien dat de vieze stoffige stallen plaats gemaakt hebben voor ruime, goed geventileerde boxen. Alles is keurig netjes. Buiten staan de paarden in schone paddocks met hooi. Wat een verschil met 5 jaar geleden. Ze is vereerd met mijn bezoek en ze raakt niet uitgepraat. We hebben echter nog een afspraak en we moeten afscheid nemen. Voordat we vertrekken wil ze ons nog een paard laten zien dat net is binnengebracht. Broodmager staart de merrie ons met lege ogen aan. Waarom laten mensen het met een paard zover komen en zoeken ze niet eerder hulp. Het blijft iedere keer weer onverteerbaar om deze ellende te zien. Het lijkt vijf voor twaalf voor dit 16-jarig paardje maar toch hebben de afgelopen jaren mij geleerd dat het goed kan komen met de juiste verzorging. In maart 2016 reizen we voor een nieuw project naar Roemenië. Liana vraagt ons om langs te komen met de Nederlandse smeden. Ik hoop dat de merrie er dan beter bijstaat.

Om 15.30 uur rijden we naar Ganeasa voor een controlebezoek. Iedereen heeft razende trek en we stoppen voor een broodje kaas. De zigeuners ontvangen ons met open armen. Onze Roemeense smid Gheorghita is een tijdje niet geweest vanwege een gebroken hand. Veel eigenaren hebben hun paarden zelf beslagen en dat is helaas goed te zien. In oktober staat er een werkperiode ingepland. De bedoeling is dat hoefsmid Ionel Coman uit project Murgeni stage komt lopen bij Gheorghita. Zo kan Ionel veel leren maar ook helpen om dit project weer snel draaiende te krijgen. En passant delen we ingezamelde halsters en bitten uit.

Het begint intussen te schemeren en het wordt tijd om afscheid te nemen. Als we de zigeunerwijk uitlopen, zien we een dode rottweiler tussen het afval liggen. Niemand neemt de moeite om het dier uit het zicht te leggen of weg te halen. Het is te laat om nog naar Budeşti te rijden. Raluca en Delia zullen voor eind oktober deze gemeente bezoeken om met de burgemeester te spreken over de mogelijkheden van een nieuw project voor maart 2016. In deze regio wonen genoeg paarden en er heerst veel armoede.

We rijden terug naar het centrum en eten bij een gezellige pub. Anabele en Carmen van Red Panda zijn ook aangeschoven voor de laatste meeting van deze dag; brainstormen voor 2016. Na een nuttige en gezellige avond neem ik afscheid van mijn Roemeense dierenvrienden. Deze trip is heel zinvol geweest om de volgende stappen voor onze stichting te zetten. De volgende ochtend lever ik de auto in op het vliegveld en reis terug naar het Noorden.

Miryam

In de ochtend van 22 oktober reist ons team naar Dortmund. Vandaag vertrekken hoefsmeden Monicka Vonk, Lucas Dijkstra en ondergetekende naar Boekarest voor ons project in de gemeente Mặgurele. We hebben een uur vertraging en besluiten onderweg in het vliegtuig te eten. We worden opgehaald door Red Panda vrijwilligster Alexandra en haar vriend. De huurauto staat een eindje van het vliegveld op ons te wachten en we stappen in een busje dat ons naar het parkeerterrein transporteert. Rond 22.00 uur rijden we eindelijk achter Alexandra aan op zoek naar ons nieuwe hotelletje in Mặgurele. Ons vaste adres is bezet met werknemers van een bouwproject. We leggen de koffers op onze kamers en drinken gezamenlijk nog een borreltje.

De volgende morgen rijden we na het ontbijt richting Mặgurele. Het is koud en regenachtig en de mensen staan vandaag niet massaal te wachten. Dat hoeft ook niet want Red Panda heeft afspraken gemaakt zodat de eigenaren en de paarden niet de hele dag in de regen hoeven te staan. We zetten onze materialen neer bij een prieel in de speeltuin van het dorp en plaatsen 2 tenten tegen de regen. Hoefsmid Gheorghita Drăgoi heeft de hoefijzers en materialen opgehaald in Gagesţi (project 3) en is de auto aan het uitpakken bij onze aankomst. Delia Pirvu en dierenarts Oana Radu zijn ook gearriveerd. Terwijl Delia de wachtlijst beheert en Monicka, Lucas en Gheorghita paarden bekappen, begint Oana met de eerste check-ups. Na 5 bezoeken in de gemeente Mặgurele loopt alles binnen een half uur op rolletjes. Het eerste paard van Monicka heeft hele lange hoeven en het valt niet mee om dit dier in één keer fatsoenlijk te bekappen. Later loopt het paardje veel beter weg dan dat hij aankwam. Ik ben altijd trots op onze smeden; ze leveren telkens weer prachtig werk af! Alle paarden die vandaag ons veld betreden, worden door onze smeden geholpen. Bij het laatste paard valt de duisternis ineens in en het wordt tijd om op te ruimen. Het koelt snel af en met de kachel op 22 ºC rijden we naar het restaurant om aldaar gezamenlijk te eten en warm te worden.

De volgende ochtend is iedereen vroeg uit de veren en na een goed ontbijt, rijden we opnieuw naar Mặgurele. We zijn verheugd over het feit dat het droog is maar in de loop van de ochtend steekt er een gemene koude wind op. Bij aankomst staan de eerste eigenaren met hun paard te wachten. Anabele probeert de gemoederen te sussen wanneer sommige mensen willen voorkruipen. We zien veel bekende gezichten met nieuwe en bekende paarden en de daarmee gepaard gaande problemen. Schrale borstkassen, slechte hoeven, halve hoefijzers en kreupelheden passeren de revue. Gelukkig constateert Oana ook veel paarden die sinds onze ‘zwarte lijst’ zijn aangekomen in gewicht en er beter uitzien dan in het begin van ons project. Lucas heeft zijn handen vol aan een broodmagere merrie die alsmaar trapt maar met een bijzondere greep en houding krijgt hij het prima voor elkaar. Monicka treft een bijzonder vernageld paard. De nagels zijn er ingeslagen alsof het een plank in de schutting betreft. Gheorghita werkt goed mee en is na al onze bezoeken een deel van ons team geworden.

Er staan niet alleen zielige paarden op het veld maar er zijn ook veel arme mensen aanwezig. Een van onze ‘vaste klanten’ is de familie Marian. Zij hebben geen luis om dood te drukken en wonen in het dorp Copăcemi. Het paard is ernstig mager en kreupel aan vier benen. Van de staat ontvangt het gezin Lei 100 (25 euro) per maand. De kinderen gaan niet naar school. Voor de hoefsmid en de dierenarts is geen geld. Voer voor het paard kunnen zij niet kopen. Doina eet in de winter de schachten van de mais. U kunt Doina steunen in ons virtuele adoptieproject op onze site.

De Europese Unie is voor deze mensen één grote ontgoocheling. Alle inwoners van de EU hebben recht op een menswaardig bestaan. Hebben de Europese leiders de zigeunerwijken van Roemenië bekeken voordat ze groen licht gaven op 1 januari 2007? Vijf miljoen mensen (25%) leven onder de armoedegrens (bestedingspatroon van minder dan 1 dollar per dag). Deze mensen leven in krotten waar geen water, elektra, verwarming en riolering aanwezig is. Sommige mensen hebben nauwelijks kleding om aan te trekken. Menswaardig bestaan is in Roemenië van ondergeschikt belang. Zelfs in Boekarest ‘wonen’ kinderen (die verslaafd zijn aan het snuiven van verf en lijm), in bittere armoede op straat en slapen in putten. De Roemeense autoriteiten bieden geen hulp. Als ze geluk hebben kunnen de kinderen aan hun situatie ontsnappen met de steun van westerse hulpverleners die zich het lot van deze kinderen aantrekken.

Gelukkig zien we in dit project weinig kinderen. Dat is positief want het betekent dat de meesten naar school gaan. In het Roemeense onderwijs is 25 jaar na de val van de muur nog steeds een grote tegenstelling te zien tussen de autochtone kinderen en die uit de Roma zigeunergemeenschappen. Ondanks de hervormingen in het land en een wet die discriminatie tegen Roma verbiedt, is de diepgewortelde haat tegen zigeuners moeilijk uit te bannen. Ongeveer tien procent van de Roemeense bevolking behoort tot de Roma bevolking. Het grootste gedeelte van de Roma heeft nauwelijks onderwijs genoten en komt door continue achterstelling moeilijk aan het werk. Ze leven van seizoenswerk op het land en van het verzamelen en verkopen van oud ijzer, plastic en afval. Kinderen worden regelmatig op pad gestuurd om te stelen en te bedelen. Hoe vraag je in deze omstandigheden aandacht voor de schrijnende situatie van de Roemeense werkpaarden? Mensen gaan voor, wordt mij wel eens verteld maar het één sluit het andere niet uit. Dieren verdienen op onze wereld ook hulp en aandacht!

De zon hangt achter een dikke laag wolken wanneer we in het avondlicht bij 6 graden terugrijden naar ons pension. We nemen een hete douche en rijden gedrieën naar het restaurant. Onze Roemeense vrienden zijn vanavond allemaal huiswaarts gekeerd. We kiezen voor een voordelige pizzanight en na een afzakkertje in ons pension neemt iedereen tevreden afscheid van de dag.

Zaterdag belooft volgens internet zonnig maar koud te worden. Bitterkoud is het en de zon is ver te zoeken. Raluca en Alexandra praten met de paardeneigenaren en iedereen gaat welgemoed aan het werk. Monicka, Lucas, Gheorghita en Vlad werken gestaag door en ontfermen zich over alle paarden die op de lijst staan. Het is nog maar 2 graden en de oostenwind uit Oekraïne wordt steeds beter voelbaar en kruipt in onze botten. Zelfs de smeden, die hard aan het werk zijn, bibberen van de kou en komen regelmatig hun handen warmen bij de oven. In november staat ons team regelmatig te zweten in een T-shirt maar deze keer valt de winter wel heel vroeg in. Niet iedereen van de lijst komt naar het werkveld vandaag. De paardeneigenaren hebben niet allemaal een warme winterjas en dichte schoenen. We kunnen het niemand kwalijk nemen met deze weersomstandigheden. Toch verschijnen er nog spontaan een aantal mensen met paarden waar we nu tijd voor hebben. Wanneer we voor de laatste keer naar de eetgelegenheid rijden om op te warmen, worden we getrakteerd op sneeuw. Het wintergevoel is compleet. Na een grondige evaluatie en het bespreken van plannen voor 2015, rijden we in de sneeuw naar een hotel vlakbij het vliegveld. We zullen de volgende ochtend vroeg uit de veren moeten voor onze terugreis naar Dortmund.

Stichting Roemeense Paarden in Nood hoopt in het nieuwe jaar ook weer op uw steun te mogen rekenen zodat we ons kunnen blijven inzetten voor mens en paard in Roemenië.

Deze reis werd volledig mogelijk gemaakt door de Moyra Stava Morena Stichting waarvoor onze hartelijke dank!

Miryam Leenaars